ماجرا های آقای موحد و آقای آتئیست / قسمت دوم، جایگاه اثبات

جایگاه اثبات یا "البینه علی المدعی"

.

.

.

آقای آتئیست: این نقطه ای که بنده روی آن قرار دارم مرکز زمین است.

آقای موحد: چی؟؟؟ یعنی چه؟ مگر زمین مرکز دارد؟ نسبت به کجا؟

آقای آتئیست: یعنی تو معتقدی که این جا وسط زمین نیست؟ اگر قبول نداری متر کن. تو باید اثبات کنی که این نقطه مرکز زمین نیست.

.

.

.

به نظر شما اشکال کار آقای آتئیست چیست؟ درست حدس زدید. "البینه علی المدعی" یعنی بیان دلیل بر عهده مدعی است. اگر انیشتین ادعا کند که E=MC2 (2 را در توان بخوانید) این وظیفه اوست تا اثبات کند که این فرمول درست است نه اینکه وظیفه دیگران باشد که آن را رد کنند و خلاف آن را اثبات کنند. وضوح این مسئله به روشنی همان داستان بالاست.

.

حکیم ابو علی سینا (رضی الله عنه) در خصوص اثبات و انکار یک موضوع سه حالت را پیش بینی کرده اند.

1- اثبات و موافقت با موضوع

2- تشکیک در آن موضوع

3- مخالفت و انکار آن موضوع

این مطلب درست است نه چون ابن سینا آن را گفته است، چون حالت دیگری ممکن نخواهد بود. اگر شما مخالف این تقسیم بندی باشید، باز هم در همین تقسیم بندی قرار میگیرید.

حال به مسئله اثبات ادعا میرسیم. از این سه گروه، فقط کسانی که تشکیک دارند لزومی جهت ابراز دلیل نخواهند داشت. دو گروه دیگر، یعنی مخالفین و موافقین یک موضوع، هر دو باید نسبت به عقیده خود اقامه دلیل کنند.

دوستان خداناباور، باید با دلیل، وجود خدا را انکار کنند نه اینکه از خداباوران بخواهند خدا را اثبات کنند. خواستن دلیل از موحدان زمانی امکان دارد که خداناباوران خود را خداناباور نخوانند بلکه بگویند ما نمیدانیم خدا هست یا نیست. یعنی به مرحله تشکیک برسند نه اینکه انکار کنند. هر کس که خدا را انکار میکند باید برای این موضوع دلیل بیاورد.